Verhalen

Het verhaal van olympisch bobsleester Karlien

Leren loslaten om er plezier voor terug te krijgen

In 2021 staat bobsleester Karlien Sleper op het punt om te stoppen. Het plezier in de sport was volledig weg, wat vooral veroorzaakt werd door de enorme mismatch tussen haar en haar coach. Dankzij een traject bij Maarten van Sportmindit leerde ze verschillende manieren om goed om te gaan met deze situatie en gaf Karlien het bobsleeën toch nog een kans. En met succes: ze deed mee aan de Olympische Winterspelen in Beijing. Hoewel dit voor Karlien geen doel op zich was, kijkt ze dankzij de hulp van Maarten tevreden en trots terug op haar sportcarrière.

We blikken samen terug op de afgelopen twee jaar. Wat typeerde Karliens situatie, welke stappen zette ze en wat was het resultaat daarvan?

Neem ons even mee in jouw bobsleewereld: hoe zag dat eruit?

“Ik was monobobsleeër, wat in 2022 het tweede Olympische bobslee onderdeel voor vrouwen werd. In Nederland is dit een kleine sport, waar weinig financiële middelen beschikbaar zijn. Dat resulteert in beperkte mogelijkheden.”

Karlien heeft dat vooral ervaren op het gebied van coaching: “Het klikte niet tussen de bondscoach en mij. We waren verschillend qua karakter en achtergrond, wat een fijne samenwerking behoorlijk in de weg zat.” Na diverse pogingen om – onder andere via het NOC*NSF – te wisselen van coach besefte Karlien dat hier geen kans van slagen was. “Er zaten maar twee dingen op: stoppen of een weg vinden met de huidige trainer.”

Hoe ben je bij Sportmindit terecht gekomen?

Tijdens haar opleiding tot psychomotorisch therapeut ontdekte Karlien dat ze veel baat had bij zelfreflectie. “Ik besloot om een sportpsycholoog te zoeken om deze kritische vragen en reflectie weer terug te krijgen. Ik wilde leren omgaan met de situatie en wist dat ik dingen kon veranderen om het te verbeteren, maar dan moet je wel weten wat je nodig hebt. En dat vind je niet zomaar in gesprekken met vrienden of familie.”

Hoewel dit ongebruikelijk was in de harde bobsleewereld, zocht Karlien zelf hulp bij dit mentale stuk. Ze wist immers dat ze er profijt van zou gaan hebben en zette door: zo belandde ze bij Maarten.

Waarmee ben je samen met Maarten aan de slag gegaan?

“Mijn grootste behoefte was om weer plezier te krijgen in het bobsleeën en het positieve te gaan zien.” Maarten hielp Karlien onder andere bij het omgaan met haar trainer. “We begonnen met inzichtelijk maken waarom het niet klikte onderling, door te kijken naar karaktereigenschappen bijvoorbeeld. Dat verklaarde best veel en haalde het harde laagje eraf, waardoor ik niet meer constant in frustratiemodus belandde.”

Daar hield het echter niet bij op. Samen werkten ze ook aan het verbeteren van de situatie: “Maarten moedigde me daarnaast aan om mijn grenzen te bewaken en bij de instanties aan te blijven geven dat deze samenwerking niet vruchtbaar was. Ik had het opgegeven en was daarmee gestopt, maar dat ben ik wel weer gaan doen.”

“Om het seizoen met de huidige trainer zo goed mogelijk te laten verlopen, heb ik ook Maartens tip opgevolgd om het met mijn trainer te hebben over onze verwachtingen. Hoewel die sterk uiteenliepen en deels bevestigden dat we geen match waren, hielp het wel om het hierover te hebben. Het maakt duidelijk wat je wel en niet aan elkaar hebt.”

Kun je iets meer vertellen over hoe jouw traject eruit zag?

De samenwerking startte intensief: “In het begin hadden we eens per twee weken een afspraak. Dit was in de voorbereiding op mijn nieuwe seizoen. Toen die na de zomer eenmaal gestart was, was Maarten meer op de achtergrond aanwezig. Wat ik heel fijn vond was dat ik hem altijd kon bellen, appen of mailen als ik daar behoefte aan had.”

Maarten maakt graag snel tijd: “Als ik erdoorheen zat en contact opnam, konden we altijd binnen een paar dagen afspreken. Het hielp mij erg om te merken dat hij altijd voor me klaar stond. Ook wanneer ik in het buitenland zat en we telefonisch contact hadden, kon ik merken dat hij me steunde en betrokken was bij mijn situatie.”

Hoe zou je Maarten typeren?

“Humoristisch en heel open. Hij is eerlijk en stelt kritische vragen, maar wel zonder een oordeel te geven. En dat is naar mijn mening cruciaal. Zijn vragen hielpen mij om naar mezelf te gaan kijken, dingen te ontdekken en zelf tot een oordeel te komen.”

“Zo ontdekte ik bijvoorbeeld dat ik mezelf veel extra druk oplegde toen ik mijn topsportstatus had gekregen. Ik vond ineens dat ik altijd twee keer per dag moest trainen bijvoorbeeld. Maarten hielp me inzien dat ik vooral mocht luisteren naar mijn lichaam, en mocht vertrouwen op de signalen van mijn lichaamdie het gaf, en dat ik zo optimaal trainde. Dankzij zijn oefeningen veranderde mijn gedachtegang en kon ik gewoon oké zijn met af en toe ‘maar’ één keer per dag trainen als ik moe was. Ik leerde: it takes courage to train less.”

Waar ben je het meest trots op?

“Dat ik heb volgehouden en het plezier heb teruggevonden.” Enkele weken voor de Olympische Spelen stond Karlien op het punt om te stoppen: “Ik had weer een aanvaring met de bondscoach gehad en zat in China, waardoor ik nauwelijks contact had met de buitenwereld. Ik had er geen zin meer in en belde Maarten op. Samen besloten we dat ik bij de volgende World Cup afdaling zou bepalen of ik er nog plezier in had. Als dat niet zo was, dan zou ik stoppen. Best gedurfd natuurlijk, vlak voor de Spelen. Maar Maarten wist dat ik nooit een Olympische droom had gehad en hielp me dus om vooral te kijken naar plezier. Dat is bij mij sowieso de grootste factor om te kunnen presteren.”

Die ‘misschien-wel-laatste-afdaling’ was in Lillehammer, een van Karliens favoriete bobsleebanen. “Na de eerste afdaling daar had ik mijn plezier helemaal terug. Ik kreeg bovendien een nieuwe coach, dus ik dacht let’s go!” En dat wierp zijn vruchten af: Karlien kwalificeerde zich direct bij de eerste wedstrijd voor de Winterspelen. “Dat was voor mij echt een bevestiging: zie je wel, ik ben niet gek en ik weet wat ik nodig heb.”

Na die Olympische Winterspelen in Beijing stopte Karlien. Ze blikt terug: “Als ik nu terugkijk, denk ik dat ik nooit op dit punt was gekomen als ik niet met Maarten had samengewerkt. Dankzij zijn hulp, bijvoorbeeld bij het aanleren van de verschillende coping stijlen (red. de manier waarop je omgaat met stress en tegenslagen), heb ik het volgehouden met mijn coach en kon ik het beste uit mezelf halen.”

Wordt Maarten ook de stille vriend achter jouw succes als sporter?

Hoe kijk jij naar de rol van mentale weerbaarheid in de sport?

“Dankzij mijn opleiding tot psychomotorisch therapeut had ik al ervaring met het belang van mentale vaardigheden. De bobsleesport is van nature echter vrij mannelijk en macho, onder het mom van ‘don’t be a pussy and go’. Mijn coach was ook van dit kaliber. Hij vond het mentale stuk minder belangrijk en voor hem rustte er een taboe op mentale begeleiding. Tegenwoordig is er gelukkig wel iets meer aandacht voor het mentale aspect, maar dat is nog vrij minimaal.”

Voor Karlien is het belang echter wel duidelijk: “Als je mentaal goed zit, beleef je je prestaties mooier, daar ben ik van overtuigd. Het hoeft dan niet per se top te gaan, maar je ervaart het wel stukken beter. Ik gun het iedereen om hierin stappen te zetten, zodat je niet meer bij een kleine fout in de paniek schiet of negatieve gedachtes krijgt. In plaats daarvan zul je jezelf gewoon een nieuwe poging gunnen.

Tot slot: wat is jouw advies voor andere sporters?

“Ik zou iedereen willen aanmoedigen om te investeren in het mentale aspect. Mijn motto is ‘get out of your comfortzone’: durf je gedrag onder de loep te leggen. Door je te verdiepen in je copingstijlen, kun je een mooie twist geven en stappen zetten in je prestaties!”

Andere verhalen

Zij gingen je voor

Meer dan 50 sporters, zowel professioneel als recreatief hadden al profijt van hun traject bij Sportmindit. Stuk voor stuk bouwden we een persoonlijk plan. Ik hanteer daarbij een individuele benadering, omdat iedereen anders in elkaar zit en baat heeft bij een andere aanpak.

Daarin staan de volgende vijf waarden echter altijd centraal: eerlijkheid, expertise, betrokkenheid, sportiviteit en humor. Benieuwd hoe dit sporters helpt in hun ontwikkeling? Lees de verhalen uit specifieke situaties, herken jezelf en ontdek waar jij behoefte aan hebt.

Meer grip op je sportprestaties?

Ontdek meer over thema’s als prestatiedruk, angsten en blessures en hoe die je kunnen belemmeren.